Matematik alanında dünyaca ünlü Cahit Arf, 11 Ekim 1910’da Selanik’te dünyaya gelmiş 26 Aralık 1997’de İstanbul’da vefat etmiştir. Yaşamı boyunca kendisini bilime adamış ve cisimlerin kuadratik formlarının sınıflandırılmasında kullanılan “Arf Sabiti“, “Arf Halkaları” ve “Arf Kapanışları” terimlerini bulmuştur. Ayrıca Arf, Alman matematikçi Helmut Hesse ile birlikte Hesse-Arf Kuramı’nı da geliştirmiştir. Bu buluşlar hem matematik hem bilim dünyasına önemli katkılar sağlamıştır.
Cahit Arf, eğitim hayatını 1932 yılında Fransa’da Ecole Normale Superieure’de tamamlamış, Galatasaray Lisesi’nde öğretmen olarak görev yapmıştır. 1938 yılında Almanya Göttingen Üniversitesi’nde doktora derecesini alan Arf Türkiye’ye döndüğünde İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesinde profesör ve daha sonra Ordinaryus profesörlüğüne yükselmiştir. Arf, 1962 yılına kadar aynı üniversitede akademik hayatını sürdürmüştür. 1964 yılında Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’nun (TÜBİTAK) ilk bilim kurulu başkanı olan Arf, aynı zamanda Robert Koleji’nde matematik dersi vermeye devam etmiştir.
Araştırma ve incelemelerine Amerika Birleşik Devletleri’nde devam eden Cahit Arf, Kaliforniya Üniversitesi’nde konuk öğretim üyesi olarak çalışmıştır. Sonraki dönemde Türkiye’de yaşamak istediğini belirtmiş ve kendi isteğiyle 1967 yılında ülkeye dönmüştür. Döndükten sonra yabancı ülkelerden birçok teklif gelmiş fakat Arf bu tekliflere cevap veremeden Ortadoğu Teknik Üniversitesi’ne atanmış ve üniversiteside göreve başlamıştır. 1980 yılında emekli olan ünlü matematikçi TÜBİTAK’ın geliştirilmesi üzerine çalışmış ve TÜBİTAK’a bağlı Gebze Araştırma Merkezi’nde görev almıştır. 1983-1989 yılları arasında da Türk Matematik Derneği başkanlığını yürütmüştür.
Hayatı boyunca birçok başarıya imza atan Arf, 1943 yılında İnönü Armağanı’nı ve matematiğe yapmış olduğu katkılardan dolayı 1974’te de TÜBİTAK Bilim Ödülü’ne layık görülmüştür. Bu ödülü alırken yaptığı konuşmada bilim insanını “Bilim insanının amacı anlamaktır” hemen ardından “ama büyük harflerle anlamaktır” sözleriyle açıklamıştır. 3-7 Eylül 1990 tarihleri arasında Silivri’de Cahit Arf onuruna cebir ve sayılar teorisi üzerine uluslararası bir sempozyum düzenlenmiştir. Halkalar ve geometri üzerine ise ilk konferanslar 1984’te İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda Arf, geometri kavramları üzerine bir de makale sunmuştur. Cahit Arf, 1997 yılının Aralık ayında geçirdiği kalp rahatsızlığı nedeni ile vefat etmiştir (CABİM, 2022).
Matematiğe adanmış bir hayat…
Arf, içindeki yaşam enerjisini bilime adamış ve “Ben matematiğe hayatımı adadım, karşılığında bana hayatımı geri verdi.” sözüyle bilime verdiği önemi vurgulamıştır. Dünyanın en değerli bilim insanları arasında sayılan Arf, matematiği resim, müzik ve heykel gibi bir sanata benzetmiş ve bilimin evrensel olduğunu samimi bir dille açıklamıştır.
Kendi adıyla anılan “Arf Sabiti“, “Arf Halkaları” ve “Arf Kapanışları” bulan Cahit Arf, matematik dünyasının duayenlerinden sayılmaktadır.
Prof. Hilmi Demiray, Cahit Arf'ı şöyle tanıtmıştır: “Bütün hayatını gençleri yetiştirmeye adadı. Gösterişli hayattan sürekli kaçan biriydi. Çoğu insan diplomayı alıp bir yerlere gelmek; profesör, rektör olmak isterken onda bu yoktu..."
Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından her yıl Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nda ilk yüze girmiş başarılı öğrencilere verilen İlk Yüz Bursu’nun Bakanlığımızca markalanarak prestijli hale getirilmesi ve kamuoyunda bilinirliğinin artırılması amacıyla, ismi “Cahit Arf Başarı Bursu” olarak değiştirilmiştir.
Gençlerimizin başarılarının ve akademik çalışmalarını desteklenmesi, sürdürmesini sağlamak üzere tahsis edilen burstan, her türlü imkânı seferber eden cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin bir parçası olarak; Bakanlığımızın başarılı genç nesilleri desteklemek amacıyla bugüne kadar 7411 gencimiz yararlanmıştır. Ayrıca Cahit Arf Başarı Bursu’ndan 2022 yılı itibariyle aktif bursiyer sayısı toplam 629’dur.
“Cahit Arf Başarı Bursu” ile markalanan ilk 100 bursundan, bu yıl 44 farklı şehirden 264 gencimiz yararlanmaktadır.
Bu şehirlerin başında sırasıyla
- İstanbul (%22,73),
- Ankara (%18,18),
- Bursa (%7,95),
- Adana (%4,55)
- İzmir (%3,79) gelmektedir.
En çok tercih edilen programlar
Cahit Arf Başarı Bursu, Yükseköğretim Kurumlar Sınavına girerek öğrenci başarı sıralamasında bütün puan türlerinde ilk 100 ‘e giren öğrencilere Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından verilen bir burstur.
Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda farklı puan türlerinden ilk 100 derecesine sahip olan gençler almaya hak kazanmaktadır.
Burs miktarı, lisans burs miktarının üç katı kadar olup, 2022 Cahit Arf Başarı Bursu Miktarı 2.550₺ ’dir.